piątek, 29 czerwca 2012

Wola


Woli na Woli nie ma z tego samego powodu z którego nie ma Białołęki na Białołęce, tego z samego powodu dla którego wiele nazw miejscowych zyskało przymiotnik „Stary” bądź jak w przypadku Targówka – „Mieszkaniowy”; Wilanów stał się „Królewski”, „Niski” i „Wysoki” a Ursynów „Północny” – jak formalnie osiedle – itp., itd.; (zagadką jest czemu w Wawrze jest Wawer i nikomu to nie przeszkadza). Jak to wyjaśnić? Nazwa rejonu MSI ma nie dublować się z nazwą dzielnicy – czy takie jest założenie oddolne wykonawców podziału, czy twórców systemu – nie wiem. W zasadzie praktyczne.
(Nieścisłość widać na niektórych – wczesnych jak przypuszczam – tabliczkach, np. na Świętokrzyskiej czy Borzymowskiej są takie na których widnieje tylko nazwa dzielnicy).
Ursus czy Praga Południe to nazwy-wory, nazwy formalne, do języka potoczne weszły dzięki urzędnikom nie zaś mowie potocznej, mówię to w kontraście do faktu iż taki np. Mokotów umokotowił np. pomniejsze osiedla prawie że naturalnie. Wola ma taką samą siłę.
I tak – opisane wyżej działania mają jedną misję: usunąć ewentualne omyłki. Jak pisałem – robi się to na dwa sposoby, bądź się nie robi (Wawer).

W wyniku takich koncepcji zrezygnowano z postarzenia Woli (Stary Mokotów, Stare Bielany...) i rozdzielono tereny Woli pomiędzy Czyste, Młynów, Odolany i Ulrychów (który tak jak Jelonki jest po prostu na Woli). Północno-zachodni fragmencik stał się Kołem, były to tereny zakładów Ulricha, przed wojną podwarszawskie.

Wola stricte Wola to w przybliżeniu obszar znajdujący się pomiędzy: Kercelakiem, Towarową, Kasprzaka, Wolską, torami dzielącymi Stare Jelonki na dwie części, obozową, zachodnia zabudową Koła, Górczewską i Lesznem. Sprawę komplikuje fakt że przed reformą Wola byłą większa o tereny obecnego Bemowa. Jelonki to w zasadzie Daleka Wola, stad też po zmianach administracyjnych na rogu Powstańców Śląskich i Człuchowskiej ostała się Hala Wola. „Wolskość” obejmowanych przez dzielnice terenów nie budzi kontrowersji, pomijając rzec jasna zachodnią cześć Muranowa (rejon MSI Nowolipki) i Śródmieścia Północnego (rejon MSI Mirów). Niemniej brak Woli na Woli razi. Jak to widać po zabudowie – rozrastała się ona ze wschodu na zachód i zasługuje na miejsce na tabliczkach.

Naturalnie proszę o komentarze – nowa wiedza, spostrzeżenia – to może uchronić mnie przed wygłupieniem się i kompromitacją, no i zredukować ewentualne nieścisłości :)
Jako że w MSI Woli brak, na mapce pozwoliłem sobie zamieścić swoją propozycje.

5 komentarzy:

  1. "Ursus [...]nazwy-wory, nazwy formalne, do języka potoczne weszły dzięki urzędnikom nie zaś mowie potocznej"

    Nazwa "Ursus" funkcjonowała w mowie potocznej na długo za nim nadano miejscowości tą nazwę.

    Bardzo ciekawy blog (myślę, ze wręcz bardzo potrzebny), gdyby autor chciał dodać wpis na temat Ursusa, chętnie służę informacją o rozbieżnościach pomiędzy MSI, a rzeczywistością.
    Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
  2. Dzięki, co do tego Ursusa to chodzi Ci o to że mówiono np. jedziemy na Ursus, w sensie takim samym jak na Ulrychow. Chodzi o utożsamienie pewnego wycinka przestrzeni z określoną działalnością – dajmy na to ta nieszczęsna Huta Warszawa. Ursus to chwytliwa nazwa. Nazwę tą rozciągniętą na spory obszar z przyczyn związanych z wygodą, ot – nowa zbiorcza nazwa, zaakcentowanie przemysłowego charakteru miasta, potem zaś dzielnicy. Ale mówię to wszystko z głowy – aby pożądanie uzasadnić me słowa musiałbym zakopać się na kilka godzin w książkach.

    Notka o Ursusie z pewnością powstanie – fakt faktem jednak mieszkam na drugim końcu miasta i nie wypada mi się mądrzyć nt. miejsca które jest mi słabo znane.
    Odchodzą już od tego maila (z powodu kłopotów technicznych) ale z wszelkimi uwagami i sugestiami zapraszam: „gedeonsienienskiMAŁPAwp.pl” – razem coś uknujemy.

    Zainteresowanie blogiem jest takie samo jak udział procentowy rdzennych warszawiaków w populacji miasta – znikome – choć faktem jest ze niewiele robię by go promować. Liczę na czytelników.

    OdpowiedzUsuń
  3. Ciekawy tekst, ale problem trochę bardziej złożony: czyste były w istocie znacznie większe niż obecnie, zachodziły nawet na Ochotę, i część zaznaczonego terenu (obszar MSI Czyste) należał niegdyś do osady Czyste, podobnie, jak - uwaga, uwaga - Cerkiew na Woli. Warto jednak by się zastanowić, czym była wieś, czym folwark, a czym osada Czyste. Być może osada Czyste była częścią Wielkiej Woli. Z drugiej strony patrząc już na XX wiek - osiedla często zacierały granice historyczne. Do tego doszedł podział na dzielnice. To straszni komplikuje sprawę. Jeśli na tabliczkach miała by być wola, to jej obszar zaznaczyłeś całkiem nieźle - Ulrychów to jakaś pomyłka, ponoć Ulrychowa na mapach przed powstaniem MSI nie było nigdy. Jednak rozważałbym tu teren osady Czyste. Nazwa Nowolipki podoba mi z uwagi na jurydykę. Podobnie rozważałbym wprowadzenie małego obszaru Leszno. Jelonki jak dla mnie to zupełnie oddzielne miejsce, a że obecnie część Bemowa - cóż, bywa :)

    No i przede wszystkim - MSI ma masę błędów, ale o pierwsze ciężko by było zaproponować idelane rozwiązanie, z uwagi na zmiany granic, ciągle to nowe nazwy - osiedli, obszarów, folwarków, jurydyk, róznice po między podziałem administracyjnym, historycznym i potocznym. No i warto też zauważyć, że koszta były by ogromne, zrobiły by też straszny bałagan. A zamiast tego lepiej edukować zainteresowanych na takich blogach jak ten, oznaczać też różne obszary na wikimapii.

    Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Za bardzo generalizujesz, za bardzo lecisz po łebkach; no i podsumowanie zbyt wczesne. Ale dzięki za dobre słowo.

      Co się tyczy bajzlu po wprowadzeniu poprawek...
      1)prócz orientacji - MSI niczemu innemu nie służy, zmiany zaś nie byłyby kosmiczne i im prędzej zostałby zrobione - tym lepiej. Póki co na bezbolesne wprowadzanie zmian pozwala ignorancja mieszkańców. Zresztą chaosu nie będzie - to nie nazwy ulic.
      2)prędzej czy później tabliczki nadgryzie ząb czasu i będzie je trzeba wymienić, zresztą już teraz wandale robią swoje... tak więc argument finansowy jest słuszny (i nader dla mnie jasny), ale nie do końca...

      Usuń
  4. Czyste wchodziło w skład Wielkiej Woli i tak ma zostać.Włości Biernackich. Wola do torów kolejowych "Syberii", a za torami Ochota.

    OdpowiedzUsuń